Wednesday, April 2, 2008

Ο ΖΥΛ ΝΤΑΣΣΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΛΙΝΑ ΤΟΥ...

Δυστηχως αλλος ενας μεγαλος εφυγε προχθες την νυχτα σε βαθεια γηρατεια(ηταν 97 ετων). Εφυγε απο την ζωη ο μεγαλος σκηνοθετης αλλα και ακομα ποιο μεγαλος Ελληνας,Ζυλ Ντασσεν και σημερα οδηγηθηκε στην τελευταια του κατοικια.Στις 2 το μεσημερι εψψαλη η νεκρωσιμη ακολουθια στο 3ο Νεκροταφειο,στον Ισραηλιτικο τομεα και κατοπιν η σωρος του οδηγηθηκε στο Α'νεκροταφειο Αθηνων,οπου και εταφη διπλα στην αγαπημενη του Μελινα Μερκουρη,οπως ειχε ζητησει.Το τελευταιο αντιο απευθηναν στον εκλειποντα η κυβερνηση με τον υπουργο πολιτισμου Ευαγγελο Βουλγαρακη,η αντιπολιτευση με τον προεδρο του ΠΑΣΟΚ κ.Γιωργο Παπανδρεου,βουλευτες οπως ο Ευαγγελος Βενιζελος,η Μιλενα Αποστολακη,η Αντζελα Γκερεκου και αλλοι.Το τελευταιο αντιο απευθηνε και ο αδελφος της αειμνηστης Μελινας Μερκουρης,Σπυρος.Το kinwniawramiden σαν υστατο φορο τιμης κανει ενα αφιερωμα σε εναν μεγαλο Ελληνα και σκηνοθετη.Στον Ζυλ Ντασσεν... Α'ΜΕΡΟΣ-ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ηταν γεννημένος το 1911 στις 18 Δεκεμβρίου, εξ ου και ο αριθμός «18» θεωρείτο από τη Μελίνα Μερκούρη «καρμικός» - κι εκείνη ήταν γεννημένη στις 18 του δικού της μήνα, του Οκτώβρη…
Ο Ζυλ Ντασσέν, Αμερικανός, γεννημένος από Εβραίους εμιγκρέδες της Ρωσίας, έζησε μια ζωή πλούσια, γεμάτη περιπέτειες, δόξες, τιμές κι αγάπησε με πάθος μια γυναίκα και μέσα από αυτήν και τη χώρα της.

Η αγάπη του γι’ αυτή τη γυναίκα, τη Μελίνα Μερκούρη, καθρεφτίζεται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο στο φιλμ «Ποτέ την Κυριακή», που ήταν αυτό το οποίο εκτίναξε τη Μελίνα Μερκούρη στο διεθνές στερέωμα, χαρίζοντάς της βραβείο ηθοποιίας στο Φεστιβάλ Καννών και υποψηφιότητα για Οσκαρ, στον Μάνο Χατζιδάκι το Οσκαρ για το θρυλικό τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά» και στον ίδιο τον Ζυλ Ντασσέν την καλλιτεχνική επάνοδο στην Αμερική, από την οποία είχε φύγει κυνηγημένος επί μακαρθισμού.

Ο Ζυλ Ντασσέν ξεκίνησε ως ηθοποιός, ακολούθησε το αριστερό κίνημα στην Αμερική του οικονομικού κραχ, έγινε στη συνέχεια σκηνοθέτης, όπου εργάστηκε στη Μέτρο Γκόλντουιν Μάγιερ όπου μεταξύ άλλων σκηνοθέτησε και την Τζόαν Κρόφορντ στο «Μετά την καταισχύνη» (στα γυρίσματα λέγεται πως τη χαστούκισε σε μια κρίση απειθαρχίας της σταρ) και ξεκίνησε να βρίσκει τον καλλιτεχνικό εαυτό του στο είδος φιλμ νουάρ με σημαντικότερες ταινίες το «Δήμιο των κολασμένων» με τον Μπαρτ Λάνκαστερ, τη «Σκοτεινή πόλη», όπου πρωτοτύπησε βάζοντας στοιχεία νεορεαλισμού, και το «Η νύχτα και η πόλη» με τον αγαπημένο του Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ, ο οποίος έφυγε λίγες μέρες πριν από τον Ντασσέν και για τον οποίο ο αξέχαστος «Τζούλης» (όπως τον αποκαλούσε η Μελίνα) έλεγε πως η μεγάλη του επιθυμία που δεν πραγματοποιήθηκε ήταν να κάνει στο θέατρο «Αμλετ» με τον Γουίντμαρκ.

Δυστυχώς, όμως, το μακαρθικό ξέσπασμα ανέκοψε την καριέρα του όταν ο συνάδελφός του Εντουαρντ Ντμίτρικ, το 1952, τον κατέδωσε στην Επιτροπή Μη Αμερικανικών Ενεργειών ως κομμουνιστή.

Ο Ντασσέν μπήκε στη μαύρη λίστα, δεν μπορούσε να δουλέψει στις ΗΠΑ και τράβηξε για την Ευρώπη. Εκεί τον περίμενε η αναγνώριση που δεν του είχε δώσει τόσο επίσημα, μέχρι τότε, η πατρίδα του.

Με το «Ριφιφί» θα κερδίσει το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών του 1955 και θα γράψει ξεχωριστή σελίδα στο ευρωπαϊκό «φιλμ νουάρ». Η ταινία θεωρείται «σταθμός». Εκείνη, όμως, τη χρονιά, οι Κάννες δεν του χάρισαν μόνο το βραβείο αλλά και τη γνωριμία με τον έρωτα της ζωής του. Θα δει τη Μελίνα Μερκούρη στη «Στέλλα» και θα την ερωτευτεί κεραυνοβόλα. Θα τη γνωρίσει κι ο έρωτας θα γίνει αμοιβαίος. Με τη Μελίνα δεν ερωτεύτηκε μόνο μια γυναίκα αλλά και μια πατρίδα, στην οποία επέλεξε να μείνει ως πολιτογραφημένος Ελληνας κι όταν εκείνη πια είχε φύγει...
Με τη Μελίνα έκαναν πολλές ταινίες, κάποιες από τις οποίες, όπως το «Ποτέ την Κυριακή», η «Φαίδρα», το «Τοπ Καπί», έμειναν κλασικές.

Τους συνέδεσαν κι η δικτατορία κι η εξορία εκείνης, η περιπλάνηση στο εξωτερικό, σε μια εποχή που δοκιμάστηκε κι η δική του ρίζα και πήγε εθελοντής στο Ισραήλ, στον Πόλεμο των Εξι Ημερών, όπως τα περιγράφει γλαφυρά η Μελίνα στο θρυλικό βιβλίο της «Γεννήθηκα Ελληνίδα». Αυτό δεν τον εμπόδισε, όμως, να εναντιωθεί στην πολιτική του Αριέλ Σαρόν σχετικά με τα κατεχόμενα αραβικά εδάφη…

Με το θάνατο της Μελίνας, ο Ντασσέν, που είχε ήδη χάσει και το γιο του, τον τραγουδοποιό Τζο Ντασσέν (είχε άλλες δύο κόρες), αφοσιώθηκε στο έργο εκείνης, στη δημιουργία του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης και στην επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Για τα οποία η Μελίνα είχε πει πως «όταν γυρίσουν, εγώ θα ξαναγεννηθώ».
Τώρα θα τα κανονίσουν με τον «Τζούλη».
Β'ΜΕΡΟΣ-ΒΙΝΤΕΟ:ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 1: ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 2: ΦΑΙΔΡΑ-1: ΦΑΙΔΡΑ-2: Καλο ταξιδι Ζυλ και ελαφρυ το χωμα που σε σκεπαζει....

3 comments:

KitsosMitsos said...

Ωραίο αφιέρωμα για μια μορφή που θα μας λείψει...

kwstask said...

Καλησπερα Κιτσομιτσουμ.Οντως θα μας λειψει.Αναντικαταστατος.Τετοιοι ανθρωποι,τετοιες μορφες βγαινουν μια φορα στα 100 χρονια...

Anonymous said...

όπως παντα αγαπητέ μου Κώστα,ακόμη ενα θαυμασιο αφιέρωμα...τι εξαιρετική προσωπικότητα,τόσο ταλαντούχος,αναγνωρισμένος κι όμως επίσης τόσο σεμνός...