Friday, March 7, 2008

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ


Στις 6/3/1994 η μεγαλη ηθοποιος καθως και τραγουδιστρια αλλα και μετεπειτα δυναμικη Υπουργος πολιτισμου,Μελινα Μερκουρη,αφησε την τελευταια της πνοη χανοντας την μαχη με τον καρκινο που την ταλαιπωρουσε για χρονια.Εχτες 6/3/2008 συμπληρωθηκαν 14 χρονια απο την μερα που η Μελινα Μερκουρη εφυγε για παντα απο κοντα μας.Το kinwniawramiden σημερα πραγματοποιει ενα αφιερωμα στην μεγαλη αυτη,μορφη του πολιτισμου μας....(με οτι αυτο συνεπαγεται)...Α ΜΕΡΟΣ-ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ:

Η Μελίνα Μερκούρη (Μαρία Αμαλία Μερκούρη) (Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 1920 – Νέα Υόρκη, 6 Μαρτίου 1994) ήταν ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Χαρακτηρίστηκε, εύστοχα, η Τελευταία Ελληνίδα Θεά. Καταγόταν από σπουδαία οικογένεια πολιτικών. Μεγάλη ηθοποιός βραβευμένη με διεθνή βραβεία και παγκόσμιας ακτινοβολίας προσωπικότητα διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού όλων των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ (όπως τόνισε και ο Ανδρέας Παπανδρέου "άντεξε" και στους 16 ανασχηματισμούς κυβέρνησης που έκανε), από το 1981-1989 και 1993-1994. Ο παππούς της, Σπυρίδων Μερκούρης, είχε διατελέσει για πολλά χρόνια δήμαρχος Αθηναίων και ο πατέρας της, Σταμάτης Μερκούρης χρημάτισε βουλευτής.
ηνεύτρια

Το Σεπτέμβρη του 1938 γίνεται δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με συμμαθητές μεταξύ άλλων, τη Δέσπω Διαμαντίδου, την Αλέκα Παΐζη, τον Ανδρέα Φιλλιπίδη, τον Αλέξη Δαμιανό κλπ. Το χειμώνα του 1939 παντρεύεται το Παναγή Χαροκόπο. Πρωτοεμφανίζεται στη θεατρική σκηνή το 1944 στο Θέατρο Βρετάνια με το θίασο του Γιώργου Παππά και Αντώνη Γιαννίδη, με το έργο του Αλέξη Σολομού "Το μονοπάτι της Λευτεριάς" και ακολουθεί το έργο του Laszlo Bus-Fekete "H κόμισσα και ο καμαριέρης". Ακολουθούν: 1945-1946 "Μις Μπα", "Θα σε παντρευτώ Τέρας", "Το Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα", "Πωλείται Κέφι", "Η Μπόρα Πέρασε", "Επικίνδυνη Στροφή", "Ο Άνθρωπος και τα Όπλα", "Φαύλος Κύκλος", "Της Νύχτας τα Καμώματα", "Ένας Φίλος θα ‘ρθει απόψε" 1946 "Τρισεύγενη", "Ανατολικά του Σουέζ", "Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ", "Δεν θα τα πάρεις μαζί σου", 1947 "Άνθρωπος και Υπεράνθρωπος", "Γαμήλιο Εμβατήριο", "Ο Βασιλικός", "Το τραγούδι της Κούνιας", 1949 "Λεωφορείον ο Πόθος" που αποτέλεσε μια από τις παραστάσεις σταθμούς στην καριέρα της ( παράσταση για την οποία γράφτηκε το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι "Χάρτινο το Φεγγαράκι") καθώς το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν για τους ηθοποιούς του Εθνικού ήταν "απαγορευμένο", "Το μικρό Καλύβι","Το χαμόγελο της Τζοκόντας","Ο Θάνατος του Εμποράκου", "Bolero", 1950 "Άννα Δουκάτσα", "Η Άννα των Χιλίων Ημερών" ( Ιστορική παράσταση που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Μυράτ και έπαιζαν μεταξύ άλλων η Μελίνα Μερκούρη, η Ειρήνη Παππά, η Άννα Συνοδινού, η Νίτσα Τσαγανέα, ο Χρήστος Τσαγανέας, ο Δημήτρης Μυράτ, ο Τίτος Βανδής, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Μίμης Φωτόπουλος, η Βούλα Ζουμουλάκη κλπ), 1951 "Το Επάγγελμα της Κυρίας Ουόρεν", "Η Μεγάλη Παρένθεση".

Από το 1951 αρχίζει να πρωταγωνιστεί παράλληλα και στην Γαλλική θεατρική σκηνή, όπου έγινε μούσα ενός από τους μεγαλύτερους θεατρικούς συγγραφείς, του Μαρσέλ Ασάρ. Συνεχίζει την παράλληλη πορεία της και στις δύο σκηνές. Την αθηναϊκή και την παριζιάνικη σκηνή. Το 1960 παίζει με το θέατρο Τέχνης το "Γλυκό Πουλί της Νιότης" με τον πρωτοεμφανιζόμενο τότε Γιάννη Φέρτη. Επόμενος σημαντικός σταθμός στην θεατρική της καριέρα είναι το "Illya Darling" που ανεβάζει, με προπωλημένα όλα τα εισιτήρια των παραστάσεων και με συμπρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο, στο Broadway στην Αμερική, ενώ είχε ήδη κάνει περιοδεία σε ολόκληρες της Ηνωμένες Πολιτείες. Το έργο είναι η θεατρική διασκευή του κινηματογραφικού έργου "Never on Sunday" που της είχε χαρίσει παγκόσμια αναγνώριση. Κατά τα έτη 1967-1974, τα χρόνια της δικτατορίας, από τη στιγμή που τελείωσε τις παραστάσεις του "Illya Darling" έπαιξε μόνο την Λυσιστράτη το 1972.

Το 1975 και ενώ έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, ανεβάζει στο θέατρο Κάππα με τον Νίκο Κούρκουλο την "Όπερα της πεντάρας", το 1976 την "Μήδεια" με το Κ.Θ.Β.Ε., ενώ το 1978 το "Συντροφιά με το Μπρεχτ" από το Ελληνικό θέατρο του Μάνου Κατράκη, παράσταση για την οποία γράφτηκε από το Θάνο Μικρούτσικο το "Άννα μην κλαις" για να τραγουδηθεί από τη Μελίνα Μερκούρη και τον Γιάννη Κούτρα. Τέλος το 1980 ξανανέβασε το "Γλυκό πουλί της Νιότης" με τον Γιάννη Φέρτη και έκλεισε ουσιαστικά την θεατρική της καριέρα με το "Ορέστεια" στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από το Θέατρο Τέχνης. Το 1992 κάνει μια τελευταία, έκτακτη, εμφάνιση στην όπερα Πυλάδης, σε βιντεοσκοπημένη σκηνή, στο ρόλο της Κλυταιμνήστρας, που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Κινηματογράφος

Αρκετά σημαντική ήταν και η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο. Της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ γιά το Ποτέ την Κυριακή (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ'την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960.
Η Μελίνα Μερκούρη στην ταινία Ποτέ την Κυριακή
Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγινε με ένα θεατρικό έργο που είχε γραφτεί από τον Ιάκωβο Καμπανέλλη ειδικά για τη Μελίνα Μερκούρη, το "Στέλλα με τα κόκκινα γάντια", που στην ταινία είχε τον τίτλο "Στέλλα" (1955). Η ταινία αυτή ήταν η μόνη που έκανε η Μελίνα Μερκούρη με ελληνική παραγωγή(Καραγιάννης Καρατζόπουλος).

Φιλμογραφία

* 1956 - Συνεργάζεται με το μεγάλο έρωτα της ζωής της τοv Ζιλ Ντασέν και γυρίζουν την ταινία "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται" βασισμένη στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη
* 1957 Γίνεται μαυρομάλλα για το ρόλο της "Η Τσιγγάνα και ο Τζέντελμαν"
* 1958 Κάνει ταινία το μυθιστόρημα του Ρότζερ Βάιλαντ, "Ο νόμος"
* 1958-1960 Γυρίζει το "Ποτέ την Κυριακή" που την κάνει διάσημη σε όλη την υφήλιο, ταινία η οποία βραβεύτηκε με Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού (ήταν υποψήφια για άλλα τέσσερα Όσκαρ). Η ταινία της χάρισε αρκετές σημαντικές διακρίσεις και παγκόσμια αναγνώριση, όπως το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου στις Κάννες, η υποψηφιότητα για Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου κλπ
* 1960 Το "Ζήτω ο έρωτας"
* 1961 "Η Δευτέρα παρουσία", και "Η Φαίδρα" με τον Άντονι Πέρκινς και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη
* 1963 "Οι Νικητές"
* 1964 "Τοπ Καπί" με τον Πίτερ Ουστίνοφ
* 1965 "Μηχανικά Πιάνα"
* 1966 "Κάποιος μπορούσε να πεθάνει", "10:30 Ένα Καλοκαιρινό Βράδυ" με τη Ρόμι Σνάϊντερ
* 1969 "Σικάγο"
* 1970 "Υπόσχεση την Αυγή",
* 1973 "Η Δοκιμή" ντοκιμαντέρ για το Πολυτεχνείο και τα βασανιστήρια της Χούντας με Σερ Λόρενς Ολίβιε, Μίκη Θεωδωράκη, Γιάννη Μαρκόπουλο κα.
* 1974 "Μία φορά δεν είναι αρκετό"
* 1976 "Άσχημες συνήθειες" και
* 1978 "Κραυγή Γυναικών", με την Έλεν Μπέρστιν.

Ερμηνεύτρια

Παράλληλα είχε σπουδαία πορεία στη δισκογραφία καθώς έχουν κυκλοφορήσει πάνω από δεκαπέντε δίσκοι της, πέρα από soundtrack ταινιών και θεατρικών παραστάσεων. Έχει τραγουδήσει μεγάλους Έλληνες συνθέτες, Μάνο Χατζιδάκι (με τον οποίο τους συνέδεε προσωπική φιλία), Μίκη Θεοδωράκη, Σταύρο Ξαρχάκο, Γιάννη Μαρκόπουλο, Βασίλη Τσιτσάνη αλλά και κορυφαία ερμηνεία μουσικών έργων των Κurt Weill & Bertolt Brecht. Εμφανίσεις έκανε και στην τηλεόραση, σε σειρά ντοκυμαντέρ του BBC σε επεισόδιο με τίτλο "Η Ελλάδα της Μελίνας", από όπου και ο ομώνυμος δίσκος του Σταύρου Ξαρχάκου, όπως και σε σήριαλ και εκπομπές στη Γαλλική και τη Γερμανική τηλεόραση. Επίσης έγραψε και ένα βιογραφικό βιβλίο με τίτλο "Γεννήθηκα Ελληνίδα", του οποίου τα έσοδα από τις πωλήσεις διατέθκαν για τον αντιδικτατορικό αγώνα( Το αντίτυπό του στα ελληνικά δεν είναι νόμιμο). Ο τίτλος του βιβλίου της είναι η απάντηση που έδωσε στους δημοσιογράφους όταν της ζήτησαν να κάνει μία δήλωση για την αφαίρεση της υπηκοότητάς της από τους συνταγματάρχες: "Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα"

Πολιτική σταδιοδρομία

Στο καιρό της επταετίας πολέμησε σφοδρά τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε με αποτέλεσμα να της αφαιρεθεί η ελληνική υπηκοότητα. Έδωσε αρκετές συναυλίες και διοργάνωσε αρκετά μεγάλο αριθμό πορειών αντιδικτατορικού χαρακτήρα. Επεδίωξε και συναντήθηκε με πολιτικούς αλλά και με πνευματικές προσωπικότητες παγκοσμίου κύρους με σκοπό να τους ευαισθητοποίησει ενάντια στη χούντα. Κατά την διάρκεια των αγώνων της έγινε θύμα απόπειρων δολοφονίας της, με μία από αυτές παραλίγο να της στερήσει τη ζωή.

Με την πτώση της χούντας επιστρέφει στην Ελλάδα όπου και εγκαθίστανται μόνιμα πια και συνεργαζόμενη με στελέχη της αντιστασιακής οργάνωσης Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου ιδρύουν το Πανελλήνιον Σοσιαλιστικόν Κίνημα αργότερα [Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα]. Κατεβαίνει υποψήφια στη Β` Πειραιά το 1974 αλλά δεν καταφέρνει να εκλεγεί βουλευτής, πράγμα το οποίο επιτυγχάνει το 1977. Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού το 1981-1989 και 1993-1994, θέση η οποία της έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων της Ακρόπολης από τον Λόρδο Έλγιν, τα οποία βρίσκονται στις προθήκες του Βρετανικού Μουσείου, να δημιουργήσει το θεσμό των δημοτικών περιφερειακών θεάτρων (γνωστά ως ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.) με σκοπό την πολιτιστική ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας αλλά και τον θεσμό των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης, με πρώτη την Αθήνα το 1985. Στη δεύτερη θητεία της δίνει μεγάλη σημασία στην εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία αλλά καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης, την Κυριακή 6 Μαρτίου του 1994. Η σορός της έφτασε στην Ελλάδα στις 8 Μαρτίου του 1994 και τέθηκε σε διήμερο λαικό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος. Την Πέμπτη 10 Μαρτίου του 1994 ψάλλεται η νεκρώσιμος ακολουθία στον Καθεδρικό Ναό Αθηνών και αμέσως μετά εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι τη συνοδεύουν ως το Α' Νεκροταφείο Αθηνών όπου είναι η πρώτη Ελληνίδα που κηδεύεται με τιμές αρχηγού κράτους και ενταφιάζεται σε οικογενειακό τάφο.

Μελίνα Μερκούρη

Ο θάνατός της προκάλεσε εκδηλώσεις συγκίνησης σε όλο τον κόσμο. Πολλοί πολιτικοί ηγέτες στέλνουν συλλυπητήρια μηνύματα στην οικογένειά της και στην Ελλάδα. Την ώρα της κηδείας της τα θέατρα και τα μαγαζιά στο Broadway παραμένουν κλειστά ενώ η έκτη Μαρτίου, ημερομηνία θανάτου της, έχει ορισθεί από την UNESCO ως παγκόσμια μέρα πολιτισμού κατά την οποία δίνεται το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» ως βραβείο πολιτιστικής προσφοράς. Βραβείο "Μελίνα Μερκούρη" υπάρχει και στην Ελλάδα από το 2006 και δίνεται μαζί με το βραβείο "Δημήτρης Χορν", σε νέους και νέες Έλληνες και Ελληνίδες ηθοποιούς, αντίστοιχα. Η πρώτη που βραβεύτηκε ήταν η κ. Εύη Σαουλίδου Επίσης έχει ιδρυθεί, σύμφωνα με επιθυμία της, από το σύζυγό της Ζιλ Ντασέν, αλλά και συμμετοχή προσωπικοτήτων παγκόσμιας ακτινοβολίας όπως ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, ο Γάλλος πολιτικός Ζανγκ Λανκγ κλπ,Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη το οποίο έχει ως στόχο την επιστροφή των κλαπέντων μαρμάρων της Ακρόπολης. Β'ΜΕΡΟΣ-ΒΙΝΤΕΟ:AΠΟΣΠΑΣΜΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΕΛΙΝΑΣ: ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ: Η ΜΕΛΙΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΑΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΜΙΚΗ ΘΕΩΔΟΡΑΚΗ: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ(Η ΜΕΛΙΝΑ ΑΓΑΠΟΥΣΕ ΠΟΛΥ ΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ ΠΟΥ ΩΣ ΤΟΤΕ ΛΕΓΟΤΑΝ ΠΟΡΤΟ-ΛΕΟΝΕ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΤΗΚΕ ΣΕ ΠΕΙΡΑΙΑΣ): ΑΓΑΠΗ ΠΟΥ ΓΙΝΕΣ ΔΙΚΟΠΟ ΜΑΧΑΙΡΙ(ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΠΟΥ Η ΜΕΛΙΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΑΡΑΜΗΛΛΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ,ΤΟ ΕΚΑΝΕ ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ): ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΜΕΛΙΝΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜEGA: Το μονο που θελω να πω ειναι οτι η Μελινα μερκουρη ηταν μια μεγαλη ηθοποιος με ολη την εννοια της λεξης ηθοποιος,μια μεγαλη ερμηνευτρια με σπανια φωνη,μια πολιτικος με κοτσια,που δεν φοβηθηκε ουτε χουντα,ουτε Αμερικανους!Ηταν-θα λεγα-μια πολιτικος με Αρ....α!ΑΘΑΝΑΤΗ!!!

3 comments:

ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ said...

Mια απο τις ελάχιστες σπουδαίες πολιτικούς..Πολύ καλό το αφιέρωμα σου.

kwstask said...

Kαλημερα φιλε Νικο.Ευχαριστω για τα καλα σου λογια και συμφωνω μαζι σου.Ηταν μια σπουδαια πολιτικος,οπως και ο αειμνηστος Γιωργος Γεννηματας και ο Ανδρεας Παπανδρεου.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ said...

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΚΙ ΟΜΩΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΖΩΝΤΑΝΗ,ΛΑΜΠΕΡΗ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΣΤΟ ΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ.Η ΜΕΛΙΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΔΥΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΠΟΥ ΘΑ ΦΩΤΙΖΕΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ!